توربین یا تورک کانورتر یا مبدل گشتاور چیست؟
تورک کانورتر گیربکس یک قطعه مهم در گیربکس‌های اتوماتیک است که برای انتقال گشتاور بین موتور و گیربکس استفاده می‌شود. این سیستم در گیربکس‌های اتوماتیک معمولاً در جایگاه صفحه و دیسک کلاچ در گیربکس‌های دستی قرار می‌گیرد. تورک کانورتر به عنوان یک جعبه مکانیکی عمل میکند که میان موتور و سیستم گیربکس قرار می‌گیرد.
تورک کانورتر از سه قسمت اصلی تشکیل شده است:
1. پمپ هیدرولیک: این قسمت توسط موتور در حال چرخش قرار می‌گیرد و روغن هیدرولیک را در تورک کانورتر پمپ میکند.
2. تورک کانورتر: تورک کانورتر شامل دو پروانه است که درون یک جعبه قرار دارند. یک پروانه به نام “پروانه پمپ” به پمپ هیدرولیک وصل شده است و پروانه دیگر به نام “پروانه توربین” در ارتباط با شفت گیربکس قرار دارد. این پروانه‌ها به وسیله روغن هیدرولیک درون تورک کانورتر می‌چرخند.
3. توربین: توربین در جعبه تورک کانورتر قرار دارد و با گشتاوری که توسط پروانه توربین ایجاد می‌شود، شفت گیربکس را می‌چرخاند و قدرت را به گیربکس منتقل میکند.
تورک کانورتر با استفاده از دو پروانه و توربین، توانایی انتقال گشتاور را بین موتور و گیربکس فراهم میکند. وقتی موتور روشن می‌شود، پمپ هیدرولیک روغن را به تورک کانورتر می‌فرستد و پروانه پمپ را می‌چرخاند. این جریان روغن درون تورک کانورتر باعث چرخش پروانه توربین و تولید گشتاور در آن می‌شود. گشتاور توربین سپس به شفت گیربکس منتقل شده و حرکت خودرو را ایجاد میکند.
تورک کانورتر به عنوان یک قطعه اساسی در گیربکس‌های اتوماتیک عمل میکند و امکان تغییر دنده بدون نیاز به کلاچ کردن مانند گیربکس‌های دستی را فراهم میکند.
نقش توربین در گیربکس
توربین یکی از اجزای اصلی در ساختار گیربکس خودرو است و نقش حیاتی در عملکرد آن دارد. در گیربکس‌های اتوماتیک، توربین به عنوان بخشی از تورک کانورتر (Torque Converter) استفاده می‌شود.
تورک کانورتر یک سیستم هیدرولیکی است که بین موتور خودرو و گیربکس واقع می‌شود. تورک کانورتر وظیفه تبدیل و انتقال گشتاور موتور به گیربکس را دارد. این سیستم از چندین قطعه تشکیل شده است، اما دو قطعه مهم آن توربین و پمپ هیدرولیکی (Pump) هستند.
نقش توربین در تورک کانورتر به این صورت است که وقتی که موتور خودرو کار میکند و گشتاور تولید میکند، پمپ هیدرولیکی روغن را به توربین منتقل میکند. توربین، با عبور روغن از آن، گشتاور را تبدیل میکند و به گیربکس منتقل میکند. این تبدیل گشتاور باعث ایجاد حرکت در گیربکس و حرکت خودرو می‌شود.
توربین دارای تعدادی پره (Blade) است که درون یک محفظه قرار دارند. روغنی که از پمپ هیدرولیکی به توربین می‌رسد، به پره‌ها برخورد میکند و آنها را به حرکت درمی‌آورد. این حرکت پره‌ها باعث ایجاد جریان روغن داخل توربین می‌شود و گشتاور را به گیربکس منتقل میکند.
به طور خلاصه، توربین در تورک کانورتر گیربکس نقش اصلی در تبدیل و انتقال گشتاور موتور به گیربکس دارد و با عبور روغن از آن، گشتاور را تبدیل و به گیربکس منتقل میکند تا حرکت خودرو ایجاد شود.
علائم خرابی تورک کانورتر گیربکس
برخی از علائم خرابی یا مشکلات ممکن در تورک کانورتر گیربکس عبارتند از:
1. افزایش دمای تورک کانورتر: اگر دمای تورک کانورتر بیش از حد افزایش یابد، ممکن است نشانه‌ای از مشکلات در سیستم خنک‌کننده یا دستگاه پمپ باشد.
2. شنیدن صدای غیرطبیعی: اگر صداهای غیرمعمولی مانند صداهای غرقابی، صداهای زنگ تلفن یا صداهای خرد شدن شنیده می‌شود، ممکن است تورک کانورتر دچار مشکلات باشد.
3. لرزش و لغزش: در صورتی که تورک کانورتر دچار مشکل شود، ممکن است لرزش یا لغزش در خودرو احساس شود، به خصوص در زمان شروع حرکت یا تغییر دنده.
4. کاهش کارایی و قدرت: اگر تورک کانورتر خراب شود، ممکن است کارایی و قدرت خودرو کاهش یابد و شتاب دهی بهبود نیابد.
5. افت عملکرد گیربکس: خرابی تورک کانورتر می‌تواند به کاهش عملکرد و کارایی گیربکس منجر شود. ممکن است تغییر دنده‌ها با مشکلات همراه باشد، مانند تاخیر در تغییر دنده یا سرعت تغییر دنده‌ها.
6. نشت روغن: اگر روغن از تورک کانورتر نشت کند، ممکن است نشانه‌ای از خرابی در خود تورک کانورتر یا سیستم روغندهی باشد.
در صورت مشاهده هر یک از این علائم، توصیه می‌شود به یک تکنسین ماهر مراجعه کنید تا تورک کانورتر و سیستم گیربکس بررسی و تعمیر شوند.
چه علتی می‌تواند باعث نشت روغن از تورک کانورتر شود؟
نشت روغن از تورک کانورتر ممکن است به علت چندین عامل باشد. در زیر به برخی از علل متداول برای نشت روغن از تورک کانورتر اشاره می‌کنیم:
1. سیل‌های خراب یا فرسوده: تورک کانورتر شامل سیل‌هایی است که جلوی نشت روغن را می‌گیرند. اگر سیل‌ها خراب یا فرسوده شوند، ممکن است روغن از آنها نشت کند.
2. سوراخ یا شکستگی در بدنه تورک کانورتر: در صورتی که بدنه تورک کانورتر دچار سوراخ یا شکستگی شود، روغن می‌تواند از آن محل نشت کند.
3. خط لوله‌ها و اتصالات: خطوط لوله‌ها و اتصالاتی که روغن را به تورک کانورتر منتقل می‌کنند، ممکن است دچار نشت شوند. این مشکل معمولاً به دلیل سوراخ، ترک خوردگی یا خطا در نصب اتصالات اتفاق می‌افتد.
4. نشت از مهره‌ها و روکش‌ها: مهره‌ها، روکش‌ها و قطعات محافظ دیگری که در تورک کانورتر استفاده می‌شوند، ممکن است خراب شده و نشت روغن را ایجاد کنند.
5. مشکل در سیستم روغندهی: اگر سیستم روغندهی تورک کانورتر دچار خرابی شود، مانند پمپ روغن خراب یا فیلتر روغن کثیف، احتمال نشت روغن افزایش می‌یابد.
در صورت مشاهده نشت روغن از تورک کانورتر، توصیه می‌شود به یک تکنسین متخصص مراجعه کنید تا علت مشکل را تشخیص داده و تورک کانورتر را تعمیر کند یا قطعات خراب را جایگزین کند.
تست توربین گیربکس اتوماتیک
برای تست توربین گیربکس اتوماتیک، می‌توانید مراحل زیر را انجام دهید:
1. ارزیابی سطح روغن: ابتدا، سطح روغن در گیربکس را بررسی کنید. اطمینان حاصل کنید که سطح روغن در محدوده صحیح قرار دارد. در صورت نیاز، روغن را تکمیل یا تعویض کنید.
2. اجرای تست روانکاری: برای تست توربین، خودرو را در محلی که امکان رانندگی در طولانی مدت و در سرعت‌های مختلف وجود دارد، قرار دهید. اجازه دهید موتور و گیربکس به حرارت عادی برسند.
3. تست شتاب: از حالت صفر به حالت شتاب دهید و توجه کنید که آیا توربین به طور صحیح گشتاور را تبدیل و به گیربکس منتقل میکند. آیا خودرو بدون مشکلی شتاب می‌گیرد و تغییر دنده‌ها به طور صحیح انجام می‌شود؟
4. تست تاخیر در تغییر دنده: در حین رانندگی، توجه کنید که آیا تغییر دنده‌ها به طور نرم و بدون تاخیر انجام می‌شود؟ هر تاخیر یا لرزش غیرمعمول می‌تواند نشانه‌ای از مشکل در توربین باشد.
5. بررسی نشت روغن: بعد از رانندگی، گیربکس را بررسی کنید و به دنبال نشت روغن از توربین باشید. ممکن است نشت روغن نشانگر وجود مشکل در سیل‌ها یا قطعات محافظ توربین باشد.
در صورت مشاهده هر گونه نشانه نامطلوب یا مشکل در تست توربین، توصیه می‌شود به یک تکنسین متخصص مراجعه کنید. آنها قادرند تحلیل و تشخیص مشکلات محتمل را انجام دهند و توربین گیربکس را تعمیر یا تعویض کنند.
عوارض تعویض اشتباه توربین گیربکس اتوماتیک
تعویض اشتباه توربین گیربکس اتوماتیک ممکن است عوارض جدی بر روی عملکرد و عمر گیربکس داشته باشد. در زیر عوارض احتمالی تعویض اشتباه توربین گیربکس اتوماتیک را بررسی می‌کنیم:
1. عملکرد نامناسب: توربین گیربکس اتوماتیک نقش حیاتی در انتقال گشتاور از موتور به گیربکس دارد. تعویض اشتباه توربین ممکن است باعث کاهش عملکرد گیربکس شود. ممکن است شتاب خودرو کاهش یابد و تغییر دنده‌ها نامناسب و ناصحیح انجام شود.
2. لرزش و لغزش: تعویض نادرست توربین می‌تواند باعث لرزش و لغزش در گیربکس شود. این مسئله می‌تواند منجر به عدم استحکام و عمر کوتاه‌تر قطعات دیگر گیربکس شود و در نتیجه عملکرد نامطلوبی را تجربه کنید.
3. نشت روغن: تعویض نادرست توربین ممکن است منجر به نشت روغن از محل اتصال توربین به گیربکس شود. نشت روغن می‌تواند باعث کاهش سطح روغن در گیربکس شود و در نتیجه ایجاد مشکلات عملکردی و خرابی در گیربکس باشد.
4. خرابی سایر قطعات: تعویض اشتباه توربین ممکن است باعث وارد آمدن ضربه‌ها و فشارهای ناهنجار به سایر قطعات گیربکس شود. این موضوع می‌تواند باعث خرابی و آسیب به قطعات دیگر گیربکس شود و عمر کاری آنها را کاهش دهد.
توصیه می‌شود در صورت نیاز به تعویض توربین گیربکس اتوماتیک، از تعمیرکاران و مکانیک‌های ماهر و تخصصی استفاده کنید. آنها می‌توانند توربین را با کیفیت و مطابق با نیازهای خودرو جایگزین کنند و عوارض ناخواسته را کاهش دهند.
هزینه تعمیر توربین گیربکس اتوماتیک
هزینه تعمیر توربین گیربکس اتوماتیک می‌تواند متغیر باشد و بسته به عوامل زیر متفاوت باشد:
1. نوع خودرو: هزینه تعمیر توربین گیربکس اتوماتیک بستگی به نوع خودرویی که دارید دارد. خودروهای لوکس و با برندهای معروف ممکن است قطعات گیربکس بیشتری داشته باشند که تعمیر آنها گرانتر است.
2. محل تعمیرگاه: هزینه تعمیر توربین ممکن است بستگی به محل تعمیرگاه یا خدمات پس از فروشی که انتخاب می‌کنید، داشته باشد. در مناطق شهری و مناطق با هزینه‌های بالاتر، قیمت‌ها ممکن است بیشتر باشد.
3. خودیاری یا مکانیکی: اگر توانایی انجام تعمیرات خودیاری را دارید و قطعات جایگزین را خود تهیه می‌کنید، هزینه تعمیر ممکن است کمتر باشد. اما اگر به یک مکانیک حرفه‌ای مراجعه کنید و قطعات را از او تهیه کنید، هزینه بیشتری خواهید داشت.
4. نوع مشکل: هزینه تعمیر توربین گیربکس بستگی به نوع مشکل و خرابی موجود در توربین دارد. مشکلات ساده‌تر مانند تعویض برخی قطعات کوچک‌تر می‌توانند هزینه کمتری داشته باشند، در حالی که خرابی‌های جدی‌تر نیاز به تعویض کامل توربین یا تعمیرات گسترده‌تر دارند که هزینه بیشتری را به همراه دارند.
با توجه به تمامی عوامل فوق، دقیق برای هزینه تعمیر توربین گیربکس اتوماتیک امکان‌پذیر نیست. بهترین راه برای دریافت اطلاعات دقیق در مورد هزینه تعمیر، مراجعه به تعمیرگاه‌های معتبر و مشاوره با تکنسین‌های متخصص است. آنها می‌توانند بر اساس وضعیت و خودروی شما، یک تخمین هزینه ارائه دهند.
