طریقه تعویض روغن گیربکس

روغن گیربکس چیست؟

روغن گیربکس (Transmission oil) یک نوع روغن خاص است که برای روان کردن و حفظ عملکرد صحیح گیربکس خودرو استفاده می‌شود. این روغن به منظور حفظ و روان کردن قطعات متحرک داخل گیربکس، کاهش سایش و حرارت، ایجاد فشار لازم و انتقال قدرت بین قطعات گیربکس استفاده می‌شود.

روغن گیربکس عموماً به عنوان یک ماده لوسیونی و غلیظ که در دمای عادی مایع است، تولید می‌شود. این روغن دارای ویژگی‌های ضروری برای عملکرد در شرایط مختلف است و باید به درستی انتخاب شود تا عملکرد صحیح گیربکس حفظ شود. به عنوان مثال، برخی از روغن‌های گیربکس برای استفاده در گیربکس‌های دستی مناسب هستند، در حالی که روغن‌های دیگر برای استفاده در گیربکس‌های اتوماتیک مناسب‌تر هستند.

مهمترین وظایف روغن گیربکس عبارتند از:

1. روان کردن قطعات: روغن گیربکس با عملکرد روان کننده، قطعات متحرک درون گیربکس را روان می‌کند و از سایش زیاد و آسیب به قطعات جلوگیری می‌کند.

2. حفظ عملکرد صحیح: روغن گیربکس به عنوان یک ماده خنثی و انعطاف‌پذیر، عملکرد صحیح گیربکس را حفظ می‌کند و درستی تغییر دنده‌ها و انتقال قدرت را تضمین می‌کند.

3. خنک‌کنندگی: روغن گیربکس حرارت تولید شده در گیربکس را جذب کرده و به خنک‌کننده منتقل می‌کند، در نتیجه از افزایش دما و خرابی قطعات جلوگیری می‌کند.

معمولاً تولیدکنندگان خودروها دستورالعمل‌های خاصی در مورد نوع و مشخصات روغن گیربکس مورد استفاده در خودروهای خود ارائه می‌دهند. بنابراین، برای تعویض یا تکمیل روغن گیربکس، بهتر است به دستورالعمل تولیدکننده خودرو مراجعه کنید و روغن مناسب را با توجه به نوع و مشخصات گیربکس خودرو انتخاب کنید.

انواع روغن گیربکس

روغن‌های گیربکس به دو دسته عمده تقسیم می‌شوند: روغن‌های گیربکس اتوماتیک و روغن‌های گیربکس دستی. هر کدام از این دسته‌ها نیز به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که برای هر خودروی خاص، توصیه می‌شود از نوع و مشخصات دقیقی استفاده شود که توسط تولیدکننده خودرو تعیین می‌شود. در زیر، به طور کلی انواع روغن‌های گیربکس را برای هر دسته توضیح می‌دهیم:

1. روغن گیربکس اتوماتیک:
– روغن ATF (Automatic Transmission Fluid): این نوع روغن برای بیشتر خودروهای اتوماتیک استفاده می‌شود. ATF در انواع مختلفی مانند ATF Dexron، ATF Mercon و ATF SP وجود دارد. برای انتخاب صحیح روغن ATF، به توصیه‌های تولیدکننده خودروی خاصتان مراجعه کنید.
– روغن CVT (Continuously Variable Transmission): این نوع روغن برای خودروهایی استفاده می‌شود که دارای گیربکس متغیر پیوسته (CVT) هستند. روغن CVT ممکن است با نام‌های مختلفی مانند CVT Fluid شناخته شود.
– روغن DCT (Dual Clutch Transmission): این نوع روغن برای گیربکس‌های دو چرخه استفاده می‌شود که دارای تکنولوژی دو سیستم کلاچ (Dual Clutch) هستند. به عنوان مثال، روغن DCT با نام DCT Fluid شناخته می‌شود.

2. روغن گیربکس دستی:
– روغن گیربکس معمولی: روغن‌های معمولی مخصوص گیربکس‌های دستی، عموماً با نام‌هایی مانند Gear Oil شناخته می‌شوند. این نوع روغن برای بیشتر خودروهای دستی مناسب است و در انواع ویسکوزیته‌ها و سطوح حفاظت موجود است.
– روغن گیربکس با کیفیت بالا: برخی خودروهای ورزشی یا خودروهایی که نیاز به عملکرد بالاتری در گیربکس دستی دارند، از روغن‌های با کیفیت بالا مانند Synthetic Gear Oil استفاده می‌کنند. این نوع روغن معمولاً دارای خواص برتری مانند مقاومت در برابر حرارت و فشار بالا، کاهش سایش و عمر طولانی‌تر است.

توصیه می‌شود که هنگام انتخاب روغن گیربکس، به توصیه‌ها و مشخصات تولیدکننده خودرو و همچنین دستورالعمل‌های دفترچه راهنمای خودروتان توجه کنید. این اطلاعات دقیق تر و مطمئن تر در مورد نوع و مشخصات روغن مناسب برای خودروتان را ارائه خواهند کرد.

آیا روغن گیربکس، نیاز به تعویض دارد؟

بله، روغن گیربکس نیاز به تعویض دارد. روغن گیربکس در طول زمان به دلیل استفاده و شرایط عملکرد، قابلیت کارکرد خوب خود را از دست می‌دهد. روغن گیربکس عملکرد مهمی در حفظ صحیح و بهینه‌ی گیربکس خودرو دارد و تعویض منظم آن می‌تواند از طول عمر و عملکرد خودرو مراقبت کند.

زمان تعویض روغن گیربکس ممکن است بر اساس توصیه‌های تولیدکننده و مدل خودرو متفاوت باشد. بعضی از تولیدکنندگان خودرو تعویض روغن گیربکس را در بازه‌های زمانی مشخص توصیه می‌کنند، مانند هر 30,000 تا 60,000 کیلومتر یا هر 2 تا 4 سال. در صورتی که شرایط سخت‌تری مانند رانندگی در شرایط سخت، باربری، رانندگی در مناطق با ترافیک شلوغ و غیره داشته باشید، ممکن است نیاز به تعویض مکررتر روغن گیربکس داشته باشید.

توصیه می‌شود که برای تعویض روغن گیربکس به دفترچه راهنمای خودروتان مراجعه کنید و دستورالعمل‌ها و توصیه‌های تولیدکننده را دقیقاً دنبال کنید. همچنین، مراجعه به یک تعمیرکار متخصص یا نمایندگی خودرو می‌تواند به شما در تعیین زمان مناسب تعویض روغن گیربکس کمک کند و بهتر است به هنگام تعویض روغن گیربکس، از روغن گیربکس با کیفیت و مشابه با روغن مورد توصیه تولیدکننده استفاده کنید.

چگونه می‌توانم بفهمم که روغن گیربکس خودروم نیاز به تعویض دارد؟

برخی از نشانه‌ها و علائمی که ممکن است نشان دهنده نیاز به تعویض روغن گیربکس باشند عبارتند از:

1. رنگ و طعم روغن: اگر روغن گیربکس شما تیره‌تر، زنگ زده یا غیرشفاف شده است، ممکن است نیاز به تعویض داشته باشد. روغن گیربکس تمیز و شفاف باید باشد و تغییر رنگ به سمت سیاهی ممکن است نشان از فرسایش و آلودگی داشته باشد.

2. بوی نامطبوع: اگر روغن گیربکس بوی سوخته، سوخت یا بوی غیرعادی دارد، ممکن است نیاز به تعویض داشته باشد. بوی نامطبوع می‌تواند نشان از آلودگی، احتراق ناکامل یا مشکلات دیگر در گیربکس باشد.

3. عملکرد نامناسب: اگر در حین تغییر دنده‌ها صداها، لرزش‌ها یا واکنش‌های عجیبی را تجربه می‌کنید، ممکن است روغن گیربکس به درستی عمل نکند. عملکرد نامناسب گیربکس می‌تواند ناشی از کمبود روغن گیربکس یا آلودگی‌های درون آن باشد.

4. افت کارایی: اگر تغییر دنده‌ها روانیتر، دیرتر یا سخت تر از قبل انجام می‌شود، ممکن است نیاز به تعویض روغن گیربکس باشد. کمبود روغن گیربکس می‌تواند منجر به کاهش عملکرد و کارایی گیربکس شود.

در هر صورت، بهتر است دستورالعمل‌ها و توصیه‌های تولیدکننده خودروتان را بررسی کنید. برخی از خودروها مجهز به سیستم هشدار دهنده‌ای هستند که به شما اعلام می‌کند که زمان تعویض روغن گیربکس رسیده است. همچنین، مراجعه به یک تعمیرکار متخصص یا نمایندگی خودرو می‌تواند به شما در تشخیص نیاز به تعویض روغن گیربکس کمک کند.

نحوه تعویض روغن گیربکس اتوماتیک بدون دستگاه

توجه: توصیه می‌شود قبل از انجام هرگونه تعمیر یا تعویض روغن گیربکس، به کتابچه راهنمای خودروی خود مراجعه کرده و دستورالعمل‌های تولیدکننده را به دقت مطالعه کنید. همچنین، اطمینان حاصل کنید که شما دارای ابزارهای لازم برای انجام این کار هستید و در صورت عدم اطمینان، بهتر است به یک کارگاه متخصص مراجعه کنید.

در ادامه، روش کلی برای تعویض روغن گیربکس اتوماتیک بدون استفاده از دستگاه را برای شما توضیح می‌دهیم:

1. آماده‌سازی:
– ابتدا خودرو را در یک مکان صاف و ایمن پارک کنید و موتور را خاموش کنید.
– از کتابچه راهنمای خودرو خود مطمئن شوید که کجا قرار دارد روغن گیربکس و کدام شیوه تعویض آن را توصیه می‌کنند.
– با خرید روغن جدید مناسب برای گیربکس خود، مطمئن شوید که مشخصات و نوع آن با توصیه‌های تولیدکننده مطابقت دارد.

2. تخلیه روغن قدیمی:
– پیدا کردن پیچ تخلیه روغن: با توجه به مکان گیربکس و دسترسی به آن، پیچ تخلیه روغن را پیدا کنید. معمولاً این پیچ در قسمت پایین گیربکس قرار دارد و ممکن است نیاز به استفاده از ابزار متناسب برای باز و بسته کردن آن داشته باشید.
– قرار دادن ظرف زیر گیربکس: ظرفی مناسب زیر پیچ تخلیه روغن قرار دهید تا روغن قدیمی را در آن جمع کند.
– باز کردن پیچ تخلیه روغن: با استفاده از ابزار مناسب، پیچ تخلیه روغن را باز کنید و روغن قدیمی را به آرامی تخلیه کنید.
– بستن پیچ تخلیه روغن: پس از تخلیه روغن قدیمی، پیچ تخلیه روغن را باز و سفت کنید.

3. تعویض روغن جدید:
– پیدا کردن نقطه ورود روغن جدید: با توجه به مکان گیربکس و دسترسی به آن، نقطه ورود روغن جدید را پیدا کنید. معمولاً این نقطه در قسمت بالای گیربکس قرار دارد و ممکن است نیاز بهاستفاده از قرقره یا لوله‌ای بازویی برای تزریق روغن جدید داشته باشید.
– قرار دادن قرقره یا لوله: قرقره یا لوله‌ای بازویی را به نقطه ورود روغن جدید متصل کنید.
– تزریق روغن جدید: با استفاده از قرقره یا لوله، آرام‌آرام روغن جدید را به داخل گیربکس تزریق کنید. توصیه می‌شود از چند بار تزریق کردن کم‌کم روغن استفاده کنید تا از برداشتن هوای محیطی جلوگیری شود.
– بستن نقطه ورود روغن جدید: پس از تزریق روغن جدید، قرقره یا لوله را جدا کنید و نقطه ورود روغن را باز و بسته کنید.

4. بررسی سطح روغن:
– بررسی سطح روغن: با استفاده از شاخص سطح روغن گیربکس (معمولاً در شفافیت جدید) یا با استفاده از علامتگذاری سطح روغن در گیربکس، سطح روغن را بررسی کنید. اگر سطح روغن کم است، می‌توانید روغن جدید را تزریق کنید تا به سطح مناسب برسد. در این مرحله، ممکن است نیاز به تزریق روغن دوباره و تکمیل سطح آن باشد.

5. پاکسازی و نظافت:
– پاکسازی: پس از تعویض روغن، مطمئن شوید که هر آثار روغن قدیمی را از پیچ تخلیه و نقطه ورود روغن جدید پاک کرده‌اید.
– بستن همه قطعات: پس از اطمینان از پاک بودن و نظافت قطعات، پیچ تخلیه روغن و نقطه ورود روغن جدید را به درستی بسته کنید.

مهم است که در هر مرحله با دقت عمل کنید و به دستورالعمل‌های تولیدکننده خودروی خود پایبند باشید. در صورت عدم اطمینان یا بروز هرگونه مشکل، بهتر است به کارگاه متخصص مراجعه کنید تا تعویض روغن گیربکس به درستی صورت گیرد.

تعویض روغن گیربکس با دستگاه

تعویض روغن گیربکس یکی از عملیات نگهداری مهم برای خودرو است. برای تعویض روغن گیربکس با دستگاه، مراحل زیر را می‌توانید دنبال کنید:

1. تهیه وسایل لازم: برای تعویض روغن گیربکس، شما نیاز به وسایل زیر دارید:
– روغن گیربکس جدید با مشخصات مناسب برای خودروتان.
– دستگاه تعویض روغن گیربکس: این دستگاه معمولاً شامل یک پمپ خاص برای جذب و تزریق روغن، خطوط اتصال و مخزن روغن است.
– ابزارهای معمولی مانند کلید‌ها و فنرها برای دسترسی به محل تعویض روغن گیربکس.

2. تهیه محل مناسب: قبل از شروع، مطمئن شوید که محل تعویض روغن گیربکس مناسب است. بهتر است این کار را در یک محل مسطح و با دسترسی آسان به زیر خودرو انجام دهید. همچنین، استفاده از یک میله حمایتی یا جک برای بالا بردن جلو یا عقب خودرو می‌تواند مفید باشد.

3. شروع عملیات:
– قبل از هر چیز، دفترچه راهنمای خودرو را مطالعه کنید تا دستورالعمل‌های خاصی برای تعویض روغن گیربکس خودروتان را بدست آورید.
– پیدا کردن نقطه ورود و خروج روغن گیربکس: برای تعویض روغن گیربکس، شما باید نقطه ورود و خروج روغن را پیدا کنید. این نقاط معمولاً در پایین گیربکس قرار دارند و با موردی که به آنها متصل است، تشخیص داده می‌شوند.
– اتصال دستگاه تعویض روغن گیربکس: بعد از پیدا کردن نقاط ورود و خروج روغن، خطوط دستگاه تعویض روغن گیربکس را به آنها متصل کنید. اتصالات باید محکم باشند تا جریان روغن به درستی صورت گیرد.
– تزریق روغن جدید: با استفاده از دستگاه تعویض روغن گیربکس، روغن جدید را به گیربکس تزریق کنید. در هنگام تزریق روغن، معمولاً به توصیه‌های تولیدکننده خودروتان در مورد میزان روغن مورد نیاز، نوع و فشار مناسب توجه کنید.

– بررسی سطح روغن: بعد از تزریق روغن جدید، بررسی کنید که سطح روغن در گیربکس به حد مناسب رسیده باشد. برای این کار، معمولاً یک شیشه روغن روی گیربکس وجود دارد که سطح روغن را نشان می‌دهد. اگر نیاز باشد، مقدار بیشتری روغن اضافه کنید تا سطح مطلوب را برسانید.
– جدا کردن دستگاه تعویض روغن: پس از تزریق روغن به گیربکس، خطوط و اتصالات دستگاه تعویض روغن را جدا کنید.
– بستن نقاط ورود و خروج روغن: پس از جدا کردن دستگاه تعویض روغن، نقاط ورود و خروج روغن را بازبندی کنید و مطمئن شوید که همه اتصالات به درستی بسته شده‌اند.
– تمیز کردن و ضدعفونی کردن: پس از اتمام عملیات تعویض روغن گیربکس، محل کار و ابزارها را تمیز کنید. همچنین، اگر ممکن است، می توانید محل تعویض روغن گیربکس را با یک ماده ضدعفونی کننده پاک کنید.

توجه داشته باشید که این راهنما برای مراحل عمومی تعویض روغن گیربکس با دستگاه است. مراعات دستورالعمل‌های تولیدکننده خودرو و دفترچه راهنما برای خودروتان بسیار مهم است، زیرا روش‌ها و مشخصات دقیق ممکن است برای هر خودروی خاص متفاوت باشند. در صورت عدم اطمینان یا نیاز به راهنمایی بیشتر، به یک تعمیرکار مجرب یا نمایندگی خودروی خود مراجعه کنید.